Nhiều chủ nhà ở Hoa Kỳ không mua bảo hiểm đầy đủ cho các thiệt hại về thiên tai khi đỉnh cao của mùa bão Đại Tây Dương đang ập đến.
Ba cơn bão lớn đổ bộ vào đất liền năm 2017 — Harvey, Irma và Maria — đã phơi bày thực trạng về sự thiếu hụt bảo hiểm đầy đủ cho các chủ nhà ở Texas, Florida, Puerto Rico và các nơi khác. Những cơn bão này giống như hồi chuông cảnh tỉnh đối với một số người, nhưng tình trạng thiếu bảo hiểm của người dân Mỹ vẫn tiếp tục tồn tại một cách dai dẳng, theo các cơ quan quản lý, hiệp hội nghề nghiệp, và dữ liệu của chính phủ Mỹ cho thấy.
Trong khi hầu hết mọi người đều có bảo hiểm nhà tư nhân, nhiều người vẫn thiếu bảo hiểm lũ lụt, thường được mua từ chính phủ Hoa Kỳ bằng một hợp đồng riêng biệt. Nhiều chủ nhà lại có mức trách nhiệm bảo hiểm quá thấp để có thể trang trải toàn bộ chi phí sửa chữa hoặc xây dựng lại nhà của mình.
Ông Iraelia Pernas, giám đốc điều hành của Acodese, một hiệp hội các công ty bảo hiểm ở Puerto Rico, cho biết: “Nhiều người nghĩ rằng họ đã có một ngôi nhà được bảo hiểm đầy đủ hoặc một doanh nghiệp được bảo hiểm đầy đủ” trước khi xảy ra thảm họa vào năm ngoái. “Đáng tiếc sau đó họ lại phát hiện ra rằng có một số điều khoản loại trừ bảo hiểm trong hợp đồng.”
Ông Javier Rivera Ríos, Cao ủy phụ trách bảo hiểm nói rằng có rất nhiều ngôi nhà ở Puerto Rico bị tổn thất đã hoàn toàn không được bảo hiểm, chưa nói đến bảo hiểm lũ lụt.
Ông Jeremy Gundling, cư dân tại hạt Friendswood, bang Texas, đã không mua bảo hiểm lũ lụt khi nhà của ông bị ngập dưới hai mét nước trong cơn bão Harvey. Hợp đồng bảo hiểm nhà của ông có bao gồm quyền lợi được bồi thường một số thiệt hại do gió mạnh gây ra cho ngôi nhà nơi ông đang sống với vợ và bốn đứa con, nhưng ông Gundling đã phải vay tiền để chi trả cho hầu hết các hạng mục sửa chữa này.
Khi ông quyết định bỏ qua không mua bảo hiểm lũ lụt, ông cảm thấy đó là quyết định đúng đắn dựa trên khuyến nghị của các đại lý bất động sản và đại lý bảo hiểm của ông.
“Thật quá thất vọng… để hiểu ra rằng tôi đã mua thiếu bảo hiểm một cách nghiêm trọng,” ông Gundling nói.
Sau cơn bão, ông đã mua bảo hiểm từ Chương trình Bảo hiểm lũ lụt quốc gia và mở rộng phạm vi trách nhiệm bảo hiểm cho ngôi nhà của mình. Các hợp đồng bảo hiểm liên bang chi trả tới 250.000 USD cho các thiệt hại của ngôi nhà nơi cư trú và 100.000 USD cho các thiệt hại đồ đạc trong nhà.
Số lượng các hợp đồng bảo hiểm lũ lụt liên bang cho các ngôi nhà ở Florida và các doanh nghiệp nhỏ tăng 2% trong khoảng thời gian từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 5 năm 2018, lên 1.76 triệu hợp đồng, theo số liệu của chính phủ Mỹ cho thấy. Tại Puerto Rico, số lượng các hợp đồng bảo hiểm lũ lụt của liên bang đã tăng 77% trong giai đoạn này, lên 9,199 hợp đồng. Ở Texas, có thêm 17% hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ mua các hợp đồng bảo hiểm này, nâng tổng số hợp đồng lên tới 702,800 hợp đồng.
“Chúng tôi thường thấy các số lượng các hợp đồng bảo hiểm lũ lụt tăng lên sau khi có thảm họa thiên tai xảy ra, nhưng thật không may, số lượng này lại bị sụt giảm khi đến thời điểm tái tục hợp đồng,” ông David Maurstad, giám đốc điều hành của NFIP, cho biết. “Chúng ta còn phải làm rất nhiều để đạt mục tiêu xóa bỏ sự thiếu hụt về bảo hiểm.”
Khu vực Houston bị tàn phá bởi lũ lụt sau cơn bão Harvey, trong đó khoảng 70% số thiệt hại liên quan đến lũ lụt đã không được bảo hiểm chi trả, theo hãng phân tích dữ liệu CoreLogic cho biết. Ngay cả đối với các thiệt hại do gió mạnh gây ra, được thanh toán theo các hợp đồng bảo hiểm nhà tư nhân thông thường, một số người đã thất vọng khi biết những khoản nào các công ty bảo hiểm của họ sẽ trả hoặc không trả.
Các công ty bảo hiểm đã nhận được 717,000 yêu cầu bồi thường thiệt hại cho nhà cửa và xe cộ trong cơn bão Harvey, tính tại thời điểm ngày 31 tháng 10 có dữ liệu gần đây nhất, theo Cục Quản Lý Bảo hiểm của bang Texas cho biết. Khoảng một phần ba số yêu cầu bồi thường đã được xử lý mà không có khoản thanh toán nào được chi trả, cho thấy rằng các tổn thất bảo hiểm nói trên đã không được bao gồm trong hợp đồng, hoặc giá trị của tổn thất được bảo hiểm lại thấp hơn mức khấu trừ quy định trong hợp đồng.
Các công ty bảo hiểm ở Florida đã nhận được gần một triệu đơn yêu cầu bồi thường sau cơn bão Irma vào ngày 12 tháng Sáu và 91% số yêu cầu này đã được xử lý, theo Văn phòng Bảo hiểm của tiểu bang này cho biết. Hơn một phần ba số yêu cầu đã xử lý không có khoản tiền nào được thanh toán.
Cô Lisa Wansley, một nhà môi giới bất động sản ở Middleburg, bang Floria, cho biết một công ty bảo hiểm nhà tư nhân đã đề nghị chi trả vẻn vẹn 800 USD để bồi thường thiệt hại cho mái nhà của cô, sau khi đã trừ đi khoản khấu trừ tới vài nghìn USD. “Một mái nhà đắt hơn số tiền 800 USD đó rất nhiều,” cô bức xúc cho biết. “Đây quả thực là một cuộc tranh đấu rất mệt mỏi với công ty bảo hiểm.”
Các chủ nhà thường quên không tăng mức trách nhiệm bảo hiểm sau khi họ mở rộng hoặc nâng cấp ngôi nhà của họ, theo cơ quan quản lý cho biết. Họ cũng có thể gặp phải rắc rối khi mức trách nhiệm bảo hiểm trong hợp đồng của họ trở nên không đủ sau khi thảm họa xẩy ra đã khiến cho các chi phí vật liệu xây dựng và nhà thầu tăng cao.
Giống như trường hợp của cô Wansley, nhiều hợp đồng bảo hiểm nhà cửa có mức khấu trừ cao hơn mức độ thiệt hại do bão gây ra và có thể lên tới hàng ngàn đô la. Mức khấu trừ này đã trở thành tiêu chuẩn để áp dụng cho các vùng ven biển, sau một loạt các siêu bão xảy ra vào năm 2005, nhưng cho đến thời điểm năm ngoái hiếm khi được áp dụng, do trong một thời gian dài đã có rất ít các cơn bão lớn ập vào Hoa Kỳ.
“Nhiều người không hề biết rằng hợp đồng của họ có quy định một khoản khấu trừ bảo hiểm về bão tố” sau khi cơn bão Irma xảy ra, theo ông Barry Gilway, giám đốc điều hành của công ty bảo hiểm Citizens Property Insurance Corp, cho biết. “Nhiều khách hàng vẫn còn thiếu hiểu biết về những tổn thất nào thực sự được bảo hiểm”.
Ở thành phố Houston, các chủ hợp đồng bảo hiểm lũ lụt liên bang như bà Adriana Vargas nói rằng việc sở hữu một hợp đồng bảo hiểm khiến họ cảm thấy may mắn.
Nhờ hợp đồng này, “Tôi đã có đủ tiền để xây dựng lại những gì chúng tôi cần sau khi ngôi nhà của tôi bị ngập trong 4 mét nước,” cô cho biết.
Cho đến nay, chỉ có khoảng một phần tư số tiền thanh toán bồi thường bảo hiểm đã được đưa vào sử dụng do sự chậm trễ của các nhà thầu, cộng với sự cần thiết phải thanh toán tiền bồi thường bảo hiểm thông qua một công ty vay thế chấp và tuân theo các thủ tục kiểm tra của công ty này. Cô Vargas dự kiến sẽ không thể quay trở lại ngôi nhà của mình trước tháng Mười.
Các cơn bão lớn không phải là thảm hoạ duy nhất đã phơi bày tình trạng này vào năm ngoái.
Sau một vụ loạt các vụ cháy rừng nghiêm trọng tàn phá khu vực Bắc California vào tháng Mười, khoảng 2/3 số nạn nhân cho biết mức trách nhiệm bảo hiểm trong hợp đồng của họ sẽ không thể trang trải đầy đủ các chi phí sửa chữa hoặc thay thế nhà ở của mình, theo một cuộc khảo sát của tổ chức bảo vệ người tiêu dùng United Policyholders cho biết.
Nhà của hai vợ chồng Laney Wall và Scott Rooks ở Santa Rosa, Calif., đã bị thiêu rụi. Họ đang sống trong một căn nhà thuê, hiện đang được bảo hiểm trả tiền thuê, nhưng hợp đồng bảo hiểm nhà của họ sẽ không chi trả cho toàn bộ chi phí xây dựng lại ngôi nhà, hai người cho biết.
“Chúng tôi sẽ làm gì khi hết tiền?” anh Rooks, một phi công, than thở. “Tôi rất đau khổ khi biết rằng giá như chúng tôi đã được bảo hiểm với mức trách nhiệm bảo hiểm đầy đủ, thì mọi việc đã không trở nên khó khăn như thế này.”
Lê Minh
Theo Wall Street Journal
