Ngành công nghiệp bảo hiểm khổng lồ của Đài Loan đã tìm ra một cách để có thể thỏa mãn cơn đói khát về mức lợi suất cao hơn và lách được một động thái cấm đoán của chính phủ nhằm hạn chế các giao dịch đánh cược vào tài sản rủi ro ở nước ngoài, với những hệ lụy đã vượt xa khỏi bờ biển của đảo quốc này.
Theo cách này, các công ty bảo hiểm Đài Loan đổ tiền mua cổ phiếu của các quỹ giao dịch trên sàn chứng khoán (quỹ ETF) được niêm yết tại địa phương, trong khi đến lượt các quỹ ETF này lại đầu tư mua các trái phiếu doanh nghiệp và chính phủ được chiết khấu bằng đồng đô la Mỹ ở nước ngoài. Các quỹ ETF này được chiết khấu bằng đồng đô la Đài Loan, vì vậy cho phép nhà đầu tư lách luật đối với các quy định được áp dụng gần đây của chính quyền Đài Bắc nhằm hạn chế đầu tư vào các tài sản ở nước ngoài.
Đối với các công ty bảo hiểm nhân thọ của Đài Loan, những định chế tài chính đang quản lý một lượng tài sản khổng lồ lên tới khoảng 750 tỷ USD, đó là một giải pháp tuyệt vời để khắc phục một khó khăn do các nhà chức trách Đài Loan năm ngoái đã tìm cách ngăn chặn việc mua trái phiếu “Formosa”, một loại chứng khoán có mệnh giá bằng đô la Mỹ do các tập đoàn đa quốc gia nổi tiếng như Verizon, AT&T, Apple của Mỹ và Toyota của Nhật Bản, phát hành.
Nhưng sự bùng nổ của thị trường trái phiếu này đặt ra câu hỏi về các rủi ro tiền tệ mà các công ty bảo hiểm đang phải gánh vác, và vai trò khuynh đảo của các công ty bảo hiểm Đài Loan trên thị trường mua bán nợ toàn cầu.
“Điều độc đáo của Đài Loan là họ vừa là các nhà đầu tư ưa mạo hiểm nhất thế giới, đồng thời lại cũng là những nhà đầu tư bảo thủ nhất thế giới,” theo ông Peterna Memani, giám đốc đầu tư của quỹ đầu tư Mỹ OppenheimerFunds cho biết. “Họ là những nhà đầu tư quan trọng trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Mỹ, đặc biệt là các trái phiếu dài hạn.”
Các công ty bảo hiểm Đài Loan đại diện cho một ngành công nghiệp đầu tư lớn nhất thế giới nếu xét về quy mô tương ứng của nền kinh tế trong nước, nghĩa là họ thường xuyên phải vươn ra nước ngoài để tìm kiếm các tài sản có thể đầu tư. Theo ước tính của ngân hàng Mỹ Citi, các công ty bảo hiểm Đài Loan đã mua gom được khoảng 500 tỷ đô la Mỹ các công cụ nợ trên toàn cầu – có thời điểm họ sở hữu tới một phần ba số lượng trái phiếu doanh nghiệp kỳ hạn 30 năm do các công ty viễn thông lớn nhất của Mỹ phát hành.
Trái phiếu Formosa đặc biệt được ưa chuộng vì chúng được miễn áp dụng các giới hạn đầu tư được quy định đối với tài sản nước ngoài. Tuy nhiên, năm ngoái, Ủy ban giám sát tài chính Đài Loan – nổi giận vì những khoản thua lỗ vì rủi ro tiền tệ – đã đưa các quy định áp đặt nhằm giới hạn quyền sở hữu trái phiếu Formosa, trên thực tế đã bóp nghẹt luôn sự tăng trưởng của thị trường này.
Các công ty bảo hiểm Đài Loan đã bắt đầu tăng cường mua gom cổ phiếu của các “Quỹ ETF Formosa” của họ vào năm ngoái, khi quy mô của thị trường này tăng thêm tới 9 tỷ USD, theo ngân hàng JPMorgan của Mỹ cho biết. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của thị trường đã trở nên bùng nổ bước sang năm 2019 và thị trường cổ phiếu Quỹ Formosa ETF đang tăng trưởng ở mức khoảng 30% mỗi tháng, theo ông Daniel Sorid, một chuyên gia phân tích chứng khoán của ngân hàng Citi tại New York, cho biết.
“Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Mỹ đang chứng kiến sự phát triển của một công cụ đầu tư mới, nằm cách xa nước Mỹ tới 8,000 dặm, với tổng tài sản có thể tăng lên tới 40 tỷ USD, và có khả năng cuối cùng sẽ lên tới 80 tỷ USD,” ông viết trong một báo cáo gần đây. Lần cuối cùng, khi các công ty bảo hiểm nhân thọ của Đài Loan thúc đẩy sự phát triển của một thị trường mới, thị trường này đã phát triển hơn bốn năm sau thành một con quái vật “Trái phiếu Formosa” khổng lồ, trị giá tới 125 tỷ đô la Mỹ.
Quỹ đầu tư tín thác Cathay Securities Investment Trust, một trong những nhà phát hành cổ phiếu quỹ ETF địa phương lớn nhất, với tổng giá trị 4.5 tỷ đô la Mỹ phân bổ trong 25 quỹ ETF khác nhau, đã thu hút được nguồn vốn đầu tư tăng lên tới 20% vào tháng trước, tương đương với mức tăng trưởng 240% trong năm 2018, theo ông Eddie Cheng, người đứng đầu bộ phận đầu tư vào ETF của quỹ tín thác này cho biết. Các công ty bảo hiểm nhân thọ Đài Loan chiếm khoảng 70% dòng vốn đầu tư thu hút mới của tín thác Cathay.
Tuy nhiên, điều này làm tăng rủi ro tiền tệ giống như đã xảy ra trên thị trường trái phiếu Formosa. Nếu đồng đô la Mỹ mất giá mạnh so với đồng tiền Đài Loan, làm giảm giá trị tài sản nắm giữ trong các quỹ ETF, nó có thể làm suy yếu ngành bảo hiểm địa phương. Do ảnh hưởng của ngành này trên thị trường toàn cầu, điều này có thể gây ra các chấn động ở những nơi khác – đặc biệt là các động lực tương tự có thể xảy ra ở các quốc gia châu Á trong vùng.
“Mối quan hệ giữa rủi ro tiền tệ và rủi ro tín dụng trong các danh mục đầu tư trái phiếu nước ngoài của các nhà đầu tư ở Đài Bắc, Tokyo và Seoul là một lĩnh vực mang nhiều tính rủi ro hệ thống,” theo ông Sorid của ngân hàng Citi cho biết. “Sự lệch pha về kỳ hạn giữa các công cụ phòng ngừa rủi ro (ngắn hạn) và công cụ đầu tư trái phiếu (dài hạn) vẫn là một mối lo ngại đáng kể đối với sự ổn định của thị trường trái phiếu doanh nghiệp Mỹ, và khiến thị trường tín dụng Mỹ gặp rủi ro bị rút vốn, do các cú sốc từ bên ngoài gây ra cho các tổ chức tài chính ở châu Á.”
Các công ty bảo hiểm nhân thọ Đài Loan đã ghi nhận một khoản lợi nhuận 452.6 tỷ Đài tệ, tương đương một lợi suất đầu tư trong nửa đầu năm 2018 là 29%, nhờ đồng đô la Mỹ đã tăng giá mạnh so với đồng tiền bản tệ của Đài Loan. Nhưng khoản lỗ từ các giao dịch dự phòng rủi ro tiền tệ lên tới gần 305 tỷ đô la Mỹ đã làm sụt giảm lợi nhuận hoạt động nửa đầu năm của ngành bảo hiểm, xuống chỉ còn 79 tỷ đô la Mỹ.
Bà Kitty Ching, Chủ tịch của Viện bảo hiểm Đài Loan, một tổ chức hoạt động nghề nghiệp, nói rằng việc gánh chịu một số rủi ro ngoại hối là một “gánh nặng cần thiết mà hầu hết các công ty bảo hiểm đều phải chịu đựng,” vì chi phí mua bảo hiểm để tránh khỏi hoàn toàn các rủi ro về ngoại hối là rất cao.
“Nếu các công ty bảo hiểm phòng ngừa đầy đủ các rủi ro tiền tệ dài hạn, thì lợi nhuận thu được từ mảng đầu tư ra nước ngoài sẽ là vô nghĩa,” bà nói. Bà cũng nói thêm rằng ngành bảo hiểm đã nhận thức đầy đủ về vấn đề này và đã cố gắng tìm cách đầu tư nhiều tiền hơn vào thị trường địa phương.
“Các công ty bảo hiểm của Đài Loan nói chung nhận được một lợi suất từ 4% đến 5% từ các khoản đầu tư ở nước ngoài. Nếu họ có thể giới hạn mức chi phí cho bảo hiểm rủi ro tiền tệ ở mức 1 phần trăm, thì họ sẽ nhận được mức lợi suất từ 3 đến 4 phần trăm, cao hơn rất nhiều so với lợi suất đầu tư tại địa phương,” bà nói.
Ủy ban giám sát tài chính Đài Loan nói rằng họ sẽ theo dõi sự phát triển của thị trường Formosa ETF, bao gồm cả các rủi ro tiền tệ tiềm ẩn của các công ty bảo hiểm. Nhưng vì mức đầu tư vẫn còn thấp so với các danh mục đầu tư tổng thể, cơ quan quản lý đã không đề xuất bất kỳ giới hạn mới nào.
Ở địa phương, mối quan tâm lớn nhất không phải là rủi ro đối với sự ổn định tài chính hoặc các hệ lụy ở nước ngoài, mà là sự thiếu đầu tư ở quê nhà – đặc biệt là một “thảm họa” thiếu tiền đầu tư cho những người khởi nghiệp giai đoạn đầu, theo ông Mark Hsu, giám đốc phụ trách một quỹ đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Đài Bắc, nói.
“Tâm lý nói chung của các nhà đầu tư là rất ngại rủi ro. Viễn cảnh của tương lai hiện giờ không được tốt cho lắm – xét cả về phong trào đổi mới sáng tạo, tinh thần khởi nghiệp kinh doanh nói chung, và thật không may, cả về cơ hội thăng tiến trong xã hội nữa,” ông Mr Hsu chia sẻ.
Philippines: Cơ quan quản lý áp dụng thời gian “hạ nhiệt” khi mua bảo hiểm y tế
Lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 của AIG và sự bất mãn của ông già 93 tuổi Hank Greenberg
AIG thua lỗ, bị ảnh hưởng bởi các thảm họa tự nhiên và một thị trường đầy biến động
Lê Minh
Theo Financial Times
