Các công ty bảo hiểm quốc tế đã thiết lập một hạn chót là ngày 1 tháng 9 đối với chính phủ Nepal, yêu cầu phải chấm dứt ngay các gian lận trong dịch vụ cứu hộ trực thăng cho khách du lịch, nếu không sẽ ngừng toàn bộ việc cung cấp bảo hiểm, theo các nguồn tin trong ngành cho biết.
Một cuộc điều tra của AFP hồi đầu năm nay đã lột trần một hệ thống gian lận bảo hiểm đầy béo bở, trong đó những người leo núi thám hiểm vùng Himalaya bị gây sức ép phải chấp nhận các cuộc giải cứu không cần thiết.
Nhiều khách du lịch được nhồi nhét vào một chiếc trực thăng duy nhất, nhưng mỗi công ty bảo hiểm đều bị tính phí cho chuyến bay. Các nhà khai thác dịch vụ leo núi, chủ sở hữu nhà nghỉ, các công ty trực thăng và thậm chí cả các bệnh viện tất cả sau đó đút túi khoản tiền mặt chênh lệch này.
Tệ gian lận đã trở nên quá cấp bách đến nỗi chính phủ Nepal, vốn phụ thuộc rất nhiều vào du lịch, đã phải tiến hành một cuộc điều tra vào tháng Sáu vừa qua trong nhằm giữ chân các công ty bảo hiểm để họ không rút lui hoàn toàn khỏi thị trường này.
Theo AFP, một liên minh các công ty bảo hiểm từ Anh, Úc và New Zealand đã cảnh báo họ sẽ ngừng cung cấp bảo hiểm trừ phi có các hành động cụ thể được thực hiện.
Ông Danny Kaine thuộc công ty Traveller Assist, một công ty có trụ sở tại Anh, đại diện cho các công ty bảo hiểm quốc tế ở Nepal, đã xác nhận thời hạn tối hậu thư và nói: “Về cơ bản họ đang cố gắng giảm bớt các tổn thất lớn trong hai năm qua.”
Lừa đảo cứu hộ bằng trực thăng đã trở thành cỗ máy in tiền béo bở tới mức một số công ty điều hành tour du lịch giá rẻ đang tìm cách thu hút khách hàng bằng cách bán các chuyến thám hiểm với giá thấp hơn – và biết rằng họ có thể kiếm đủ lợi nhuận từ các khoản chia chác khi các khách du lịch này được giải cứu.
Trong một số trường hợp, chính những người leo núi thám hiểm cũng tham gia lừa đảo, chọn một chuyến đi nhanh về nhà bằng tiền của công ty bảo hiểm chi trả, trong khi những người khác bị đe dọa tới mức phải đồng ý được giải cứu cho những đau ốm không đáng kể.
“Đây là một trò đùa giữa những người leo núi về việc làm thế nào để dễ dàng leo xuống núi bằng trực thăng,” một du khách Hà Lan trong khu vực Everest đã tiết lộ với AFP.
CỐ TÌNH BỊ BỆNH
Các công ty bảo hiểm đã yêu cầu tất cả các chuyến giải cứu bằng máy bay trực thăng phải được họ phê duyệt trước và giới hạn ở mức 4,000 USD cho mỗi chuyến bay.
Họ cũng muốn có một cuộc điều tra về giấy phép kinh doanh sau khi sự việc lộ ra rằng một số cơ sở dịch vụ leo núi, công ty cho thuê máy bay và các chủ sở hữu máy bay trực thăng đã hoạt động với các tài liệu giả mạo.
Một cuộc rời bỏ thị trường hàng loạt bởi các công ty bảo hiểm sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngành công nghiệp du lịch có tầm quan trọng sống còn của Nepal, mà chính phủ đang đặt hy vọng sẽ giúp vực lại nền kinh tế. Các bộ trưởng đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng, thu hút 2 triệu khách du lịch mỗi năm vào năm 2020 – gấp đôi số khách du lịch vào năm ngoái.
Cuộc điều tra của Bộ Du lịch tiến hành vào tháng Sáu vừa qua cho thấy đã có hơn 1,300 vụ cứu hộ bằng máy bay trực thăng trong năm tháng đầu năm, phát sinh chi phí cho các công ty bảo hiểm vượt quá 6.5 triệu USD.
Cuộc điều tra, được tiến hành tại 36 công ty dịch vụ leo núi, 10 công ty máy bay trực thăng và 6 bệnh viện, cũng phát hiện bằng chứng về các hướng dẫn như trộn bột nướng baking soda – một loại thuốc nhuận tràng – vào thức ăn để gây tiêu chảy cho khách du lịch và sau đó ép họ phải sơ tán bằng trực thăng.
Khách du lịch thám hiểm các dãy núi Himalaya của Nepal bị áp lực phải chấp nhận các cuộc di tản bằng trực thăng tốn kém ngay từ thời điểm xuất hiện các dấu hiệu rắc rối đầu tiên bởi những hướng dẫn viên có mối liên hệ với những công ty môi giới đầy quyền lực đang kiếm tiền từ những vụ “giải cứu không cần thiết”, theo những chuyên gia trong ngành cho biết.
Ông Prakash Sharma Dhakal, quan chức lãnh đạo cuộc điều tra, nói với AFP: “Chúng tôi đã nghe nói về những trường hợp khách du lịch bị bệnh một cách cố ý.”
“Trong cuộc điều tra, chúng tôi đã thấy một tỷ suất lợi nhuận lên đến 63% của một số công ty … và các bệnh viện đã phát hành hóa đơn lên đến sáu triệu rupee (53,700 đô la),” ông Dhakal nói thêm.
Theo kết quả của cuộc điều tra, ông nói, các hành động trừng phạt đã được đề xuất đối với 15 công ty.
BÀI DIỄN TẬP VỀ PR
Những người trong ngành cảnh báo rằng cuộc điều tra chỉ tiết lộ đỉnh của tảng băng trôi, giữa những cáo buộc rằng một số doanh nghiệp đã ép buộc Bộ phải làm ngơ đối với những gì đang diễn ra.
“Tôi biết rằng có một số công ty có liên quan đến gian lận mà Bộ thậm chí chưa tiếp xúc trao đổi,” theo một nguồn tin thân cận với cuộc điều tra này tiết lộ với AFP.
Ông Kaine ở công ty Traveller Assist cho biết cuộc điều tra này thực ra chỉ là một “bài diễn tập về quan hệ công chúng”.
“Tôi không tin rằng Bộ đã tiến hành một cuộc điều tra với quy mô như thế này trước đây, và tôi nghĩ rằng họ đang chịu nhiều áp lực phải chứng tỏ rằng họ đang làm điều gì đó để ngăn chặn gian lận,” ông nói.
Có khoảng 2,000 công ty dịch vụ leo núi thám hiểm ở Nepal hứa hẹn sẽ đưa khách du lịch vào dãy Himalaya, nhưng nhiều công ty không có giấy phép, hoạt động tại các văn phòng chật chội và xập xệ trong những con ngõ nhỏ đầy bụi bặm của Kathmandu.
Trong những năm gần đây, một ngành công nghiệp máy bay trực thăng tư nhân lớn, cung cấp các tour du lịch ngắm cảnh núi non cũng như dịch vụ giải cứu, cũng đã phát triển, với 20 chiếc máy bay trực thăng mới đã được bàn giao cho Nepal từ năm 2012, theo tạp chí ngành công nghiệp hàng không Vertical cho biết.
Một số công ty điều hành tour du lịch lớn có lợi ích tài chính trong các công ty trực thăng, tạo ra một “xung đột lợi ích” đáng lo ngại trong cả việc đưa mọi người lên núi và giải cứu họ, theo ông Dan Richards, Giám đốc điều hành của Global Rescue, một công ty có trụ sở tại Mỹ chuyên thực hiện việc sơ tán y tế cho các thành viên có trả tiền.
Global Rescue đã cố gắng nhiều lần để tố cáo các trường hợp có hành vi sai trái với chính phủ.
Nhưng điều này đã làm cho họ trở nên bị căm ghét sâu sắc bởi một số những tay chơi lớn nhất trong ngành du lịch của Nepal, những người đã vận động Bộ Du lịch tìm cách đuổi đội ngũ chuyên gia quốc tế của Global Rescue ra khỏi Nepal.
“Họ không thích có nhân sự của chúng tôi trên mặt đất, những người có thể phát hiện hành vi xấu xa của họ và gọi chính xác tên của những hành vi này. Đó là “gian lận,” công ty cho biết.
Lê Minh
Theo AFP
