Theo các nghiên cứu từ hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch Ratings, các công ty bảo hiểm nhân thọ của Mỹ đã và đang ào ạt đổ tiền vào các khoản đầu tư rủi ro kể từ sau khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra, và nỗi khát khao tìm kiếm lợi suất đầu tư đã kéo những công ty này đến bên bờ vực thẳm đầy nguy hiểm.
Các tập đoàn bảo hiểm lớn như AIG và MetLife hiện đang nắm giữ những danh mục đầu tư khổng lồ, chủ yếu bao gồm các công cụ trái phiếu, nhằm đảm bảo khả năng thanh toán cho những cam kết tài chính đã có với khách hàng của mình.
Trong thập kỷ vừa qua, các công ty này đã ngày càng dịch chuyển sang nắm giữ các tài sản đầu tư có độ rủi ro cao hơn, theo Fitch cho biết, do lợi suất đầu tư của các danh mục tài sản an toàn hơn đã bị sụt giảm mạnh bởi chính sách nới lỏng tiền tệ quy mô lớn của các ngân hàng trung ương tại các quốc gia khác nhau trên toàn cầu. Sự thay đổi này có thể khiến các công ty bảo hiểm dễ bị hạ bậc mức xếp hạng tín nhiệm của chính họ trong thời kỳ kinh tế suy thoái, do nguồn vốn của họ có thể bị xói mòn bởi những khoản thua lỗ trong danh mục đầu tư của họ.
Công ty xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings đã xem xét sổ sách của 42 công ty bảo hiểm nhân thọ lớn của Mỹ. Trước khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra, trái phiếu được xếp hạng mức tín nhiệm bậc A chiếm tới 69% trong danh mục đầu tư của công ty bảo hiểm. Vào quý ba năm ngoái, con số đó đã giảm xuống chỉ còn 61%. Trong khi đó, mức độ nắm giữ trái phiếu xếp hạng BBB, là bậc tín nhiệm cuối cùng nằm trên mức tín nhiệm “Rác”, đã tăng từ tỷ lệ 25% của danh mục đầu tư lên tới 34%.
“Nỗ lực tìm kiếm lợi suất đầu tư…là để đáp ứng các mục tiêu lợi nhuận,” theo ông Mark Rouck, cán bộ phụ trách xếp hạng tín dụng cho ngành bảo hiểm tại Fitch Ratings cho biết. “Các công ty bảo hiểm có thể đáp ứng các nghĩa vụ đối với chủ hợp đồng bảo hiểm với mức lợi suất thấp hơn mức họ đang phấn đấu đạt được. Họ có thể đáp ứng các nghĩa vụ của mình mà không cần phải chấp nhận bị hạ thấp mức tín nhiệm.”
Việc tìm kiếm lợi suất đầu tư không phải là lý do duy nhất gây ra mức độ rủi ro ngày càng tăng trong danh mục đầu tư của các công ty bảo hiểm: một làn sóng hạ mức tín nhiệm các công ty cũng khiến cho việc tìm kiếm các công cụ trái phiếu được xếp hạng cao ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Ông Rich Sega, chiến lược gia đầu tư chính tại Conning, một công ty quản lý khối tài sản trị giá 134 tỷ đô la Mỹ, cho biết: “Từ trước đến nay, thường chỉ có khoảng 25% số trái phiếu doanh nghiệp có mức xếp hạng tín nhiệm BBB hoặc thấp hơn, nhưng bây giờ tỷ lệ đó là 50%. Những gì bạn có thể mua được bây giờ chỉ có chất lượng thấp hơn mà thôi. Các tổ chức xếp hạng tín nhiệm đã trở nên bảo thủ hơn rất nhiều kể từ sau khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra.”
Nghiên cứu của Fitch Ratings cũng cho thấy các công ty bảo hiểm đã tăng cường đầu tư vào các tài sản có tính thanh khoản kém, ví dụ như các đợt chào bán chứng khoán riêng lẻ, trong đó cổ phiếu hoặc trái phiếu được bán trực tiếp cho các nhà đầu tư tư nhân, chứ không phải được bán công khai trên thị trường chứng khoán. Mặc dù vậy, ông Rouck cho biết ông tin rằng các công ty bảo hiểm vẫn sẽ có đủ tiền mặt trong tay để có thể đáp ứng các nghĩa vụ của họ với khách hàng. “Nói chung, các công ty bảo hiểm có một vị thế thanh khoản rất mạnh nên không có rủi ro đáng kể,” ông nói.
Ông cũng nói thêm rằng mức độ rủi ro của việc tất cả khách hàng đều cố gắng rút tiền ngay lập tức là thấp. “Bảo hiểm nhân thọ thường có những ràng buộc rất đáng kể và có những hình phạt liên quan nếu khách hàng hủy hợp đồng sớm đối với công ty bảo hiểm. Chúng tôi không xem đó là một mối quan ngại lớn.”
Về mặt lý thuyết, ông Sega cho biết việc bổ sung các loại tài sản mới hơn đã giúp các công ty bảo hiểm đa dạng hóa đầu tư, làm cho danh mục đầu tư tổng thể của họ an toàn hơn, theo lý thuyết cho biết. “Nếu bạn nhìn vào mức xếp hạng tín dụng của các doanh nghiệp, có vẻ như chất lượng tín dụng đã giảm đi, nhưng mức độ rủi ro về phá sản trong các danh mục đầu tư không trở nên cao hơn,” ông nói.
“Các danh mục đầu tư đã trở nên đa dạng hơn nhiều so với trước đây – có thêm rất nhiều sản phẩm như chứng khoán cơ sở hạ tầng, các trái phiếu huy động vốn phát hành bởi các chính quyền thành phố hay tiểu bang (munis), tiền vay ngân hàng, và khoản đầu tư vào các cổ phiếu có tỷ suất lợi nhuận cao. Chiến lược đa dạng hóa đầu tư đã có tác dụng rất mạnh mẽ.”
Các công ty bảo hiểm Đài Loan đang lách luật để thu gom trái phiếu chiết khấu bằng đô la Mỹ
Tập đoàn bảo hiểm Anbang bán tháo cổ phần trong công ty cho thuê tài chính
Tập đoàn bảo hiểm khổng lồ Anbang sẽ tiếp tục đặt dưới sự kiểm soát của chính phủ trong một năm nữa
Lê Minh
Theo Financial Times
